อรรถกถาสูตรที่ 6

ประวัติพระอุบาลีเถระ

ในสูตรที่ 6 พึงทราบวินิจฉัยดังต่อไปนี้.
ด้วยบทว่า วินยธรานํ ยทิทํ อุปาลิ ท่านแสดงว่า ท่านพระอุบาลี
เถระเป็นยอดของภิกษุสาวกผู้ทรงวินัย ได้ยินว่า พระเถระรับกรรม-
ฐานในสำนักพระตถาคตพระองค์เดียว เจริญวิปัสสนาแล้วบรรลุ
พระอรหัตเรียนพระวินัยปิฎกในสำนักพระตถาคตพระองค์เดียว
กล่าวเรื่องทั้ง 3 เหล่านี้คือ เรื่องพระทารุกัจฉกะ เรื่องพระอัชชุกะ
และเรื่องท่านพระกุมารกัสสป เทียบเคียงกับพระสัพพัญญุตญาณ
เพราะเหตุนั้น ท่านจึงชื่อว่าเป็นยอดของภิกษุสาวกผู้ทรงวินัย ในปัญหา
กรรมของท่าน มีเรื่องที่จะกล่าวตามลำดับดังนี้.
ได้ยินว่า พระเถระนี้ ครั้งพระพุทธเจ้าพระนามว่า ปทุมุตตระ
บังเกิดในครอบครัว ณ กรุงหงสวดี กำลังฟังธรรมกถาของพระศาสดา
วันหนึ่งเห็นพระศาสดาทรงสถาปนาภิกษุรูปหนึ่งไว้ในตำแหน่งเอต-
ทัคคะเป็นยอดของภิกษุสาวก ผู้ทรงวินัย กระทำกุศลให้ยิ่งยวดขึ้นไป
ปรารถนาตำแหน่งนั้น ท่านทำกุศลจนตลอดชีวิต เวียนว่ายอยู่ในเทวดา
และมนุษย์ ในพุทธุปบาทกาลนี้ ก็ถือปฏิสนธิในเรือนกัลบก บิดามารดา
ตั้งชื่อท่านว่า อุบาลีกุมาร ท่านเป็นพนักงานแต่งพระองค์กษัตริย์
คือเจ้า 6 พระองค์ เมื่อพระตถาคตประทับอยู่ที่อนุปิยอัมพวัน ออก
บวชพร้อมกับเจ้า 6 พระองค์ ซึ่งกำลังออกทรงผนวช วิธีบรรพชา
ของท่านมาแล้วในพระบาลี ท่านบรรพชาอุปสมบทแล้วขอให้พระ-